İşlem yapılıyor, lütfen bekleyin...

Hizmette 10+ Yıl ve binlerce müşteri memnuniyeti... | %100 doğru kaynak | %100 memnuniyet | %100 mezuniyet |

Netsorular.com
İŞL302U-ÖRGÜT KURAMI
İŞL302U-ÖRGÜT KURAMI DERSİNİN 1. ÜNİTE DERS ÖZETİ

ÜNİTE 1 - ÖRGÜT KURAMI

Örgüt Kuramına Giriş

Örgüt kuramları yaşamımızın her yerinde olan örgütleri ve faaliyetlerini çözmeye çalışan bilimdir. Örgüt kuramı henüz yeni bir alan olsa da araştırması 1970’lerin sonuna dayanmaktadır. Örgüt kuramı sosyal bilimlerin yeni bir alanı olmasına rağmen sosyal bilimlerin her alanındadır. Dikkatli ve toplu çalışılmasına rağmen Türkçe kaynak sıkıntısı çekilmektedir. Bu kitaptaki yaklaşımlar örgüt kuramı alanında her seviyedeki okuyucuya kaynaklık etmesidir ve bu ünite 5 bölümden oluşmaktadır.

Örgüt, Kuram ve Örgüt Kuramı

Örgütler hayatımızın her yerinde yer almaktadır. Hedeflerine ulaşmak için bir araya gelmiş çevresel faktörler etkisi altında faaliyet gösteren sosyal yapılardır.

Kuram ise karmaşık, gereksiz pratikte karşılığı olmayan bir kavramdır. Kuramlar, doğal ve sosyal hayatta düzenlilikler keşfetmeye yönelik açıklanmalardır. Kuram pratikte insanoğlunun temel amacı olan yaşamak, plan yapmak, tahminde bulunmak, bilgi edinmek gibi kuramsal açıklamalar gözlemleyerek hayatta kalmanın yolunu göstermektedir.

Örgüt Kuramı

Örgütlerin hareketlerini anlamaya çalışan bilim alanıdır. Örgütlerin hedeflerine ulaşabilmesi için sahip oldukları kaynakları nasıl örgütlediklerini inceler. Bu gün toplumun tamamı farkında olsa da olmasa da örgütler tarafından yönlendirilmektedir. Örgütleri anlama konusunda 5 başlık altında toplanmıştır.

  1. Örgütleri oluşturan bireylerin tutum ve davranışları
  2. Bireylerin kişilik özellikleri nasıl lider oldukları
  3. Performans ve başarı konusundaki tutumu
  4. Kültürel, politik, teknolojik unsurları arasındaki etkiler
  5. Bu konudaki çalışmaların felsefi temelleri

Örgüt Kuramının İlgi Alanı

Sosyal bilim araştırmasında 2 şekilde araştırılır.

1. Analiz düzeyi       2. Analiz birimidir. Örgüt araştırmalarında biri örgütsel davranış diğeri ise örgüt kuramları olmak üzere 2 şekilde araştırılır. Örgütsel davranış insanların içinde yaşadıkları çalışma ortamını ele alır ve bireylerin örgütten nasıl etkilendiğini inceler.

Örgüt kuramlarında ise sosyoloji, ekonomi, kamu yönetimi gibi alanlarda daha geniş bir araştırma söz konusundur. Bu araştırmalar örgütsel alanlara odaklanır. Örgüt kuramı çalışmaları makro düzeyde gerçekleştirilmektedir. Örgüt düzeyinde yapılan araştırmalar örgütün faaliyetleri süreçleri, stratejileri üzerinde durmaktadır.

Örgüt Kuramlarını Doğuşu ve Tarihsel Gelişimi

Örgüt kuramlarının doğuşu 4 evrede incelenir.

Birinci Evre: 1800’lerin sonlarında aynı yüzyılın ilk yıllarında varlıklarını iyice hissettiren örgütsel yapılar 20. Yüzyılın ilk yıllarında iyice anlaşılmaz hale gelmiştir. 20. Yüzyılın yarısında örgütleri konu alan çalışmalar yapılmıştır. 1950’lerden sora örgüt kuramı alanının referans noktası olarak kullanılmış ve üç kökenden geliştirilmiştir. Birincisi idari köken, ikincisi psikolojik köken, üçüncüsü sosyolojik köken.

İdari köken örgütlerin verimliliğini ve etkinliğini nasıl artırabileceğini odaklanan çalışmadır. Bu araştırma makine insan ilişkilerinde rasyonellik ana hareket noktasıdır.

Psikolojik köken 1950’lerden önce örgüt kuramı alanını belirginleşmesinde katsısı olan disiplin psikolojidir. Bu kören insan ilişkileri yaklaşımıyla örgtüsel davranış hattının oluşmasını sağlamıştır.

Örgüt kuramının düşüncesini belirleyen önemli disiplin sosyolojidir. Bürokratik örgütlenme biçiminin 1950 döneminde ekonomik ve sosyolojik bağlamı temsil eden modernleşme süreçleri içinde örgütleri anlamak amacı taşıdığı için diğer yaklaşımlardan ayrılır.

İkinci Evre: 1950’lerin başından 1970’lerin sonuna kadar devam eden dönemdir. Bu dönem örgüt ve yönetim bilgisine geçişe tanıklık eder. Bu evrede de birinci evrede olduğu gibi temel araştırma ilgisi örgütsel işleyişin verimliliği artırmaya yönelmiştir. Koşul bağımlılık kuramı geliştirilmiştir.

Üçüncü Evre: Koşul bağımlılık kuramı tek kuram olduğu yönündeki uzlaşma hali 1970’lerle bozulmuştur. Bu dönemde neden-sonuç ilişkilerine belirlemeye ve genel-evrensel yasalara ulaşmayı reddeden sosyal bilimler ile doğa bilimlerinin farklı olduklarını araştırma yöntemleri ile ele alınan kurumsal bakış açısının olabileceği bir çalışma yapılmıştır. Önceki evrenin tersine tek kuram arayışından hızla uzaklaştırılmıştır. 1970’lerin ikinci yarısında örgüt kuramına 4 araştırma programı eklenmiştir; Kaynak bağımlılığı, Örgütsel ekoloji, İşlem maliyeti, Kuramsal kuram olarak adlandırılır.

Dördüncü Evre: 1990’lı yıllarla birlikte ortaya çıkan çeşitlenmenin yanı sıra çoklu bilimsel bakış açısı durumunun tartışması sahne olmuştur. 2000’li yıllarda Amerika hala kuramsal düşüncelerin üretildiği ve mantıkla bilim yapma geleneğini en önemli merkezi olmaya devam etmiştir. Avrupa ise daha önce Amerika’nın partneri iken son yıllarda farklı araştırma mantığı ile öznelci bakış ile rakip olmuştur.

Örgüt Kuramında Temel Tartışma Konuları

Örgüt kuramlarının sosyal bilimlerdeki temel tartışmaları 3 başlık altında incelenir:

1. Örgüt Çevre Tartışmaları: Sosyal bilimlerdeki aktör/yapı tartışması oluşturmaktadır. Örgütlerin yaşadıkları çevreden ne kadar etkilendikleri. Aktör-yapı tartışmasının temelinde doğa yetiştirme tartışmasının yattığı iddia edilir. Doğa taraftarları insanın doğuştan gelen yeteneklerine sahip olduğu, yetiştirme taraftarlarının insanın yetenek ve özelliklerinin yetiştiği çevreden yüklendiğini kabul etmektedir. Aktör-yapı tartışmalarında ortak yolun bulunmasına yönelik çalışmalar yapılmaktadır. En önemli çalışma yapılanma yaklaşımıdır.

2. Paradigma Tartışmaları: Paradigmalar, araştırmacılar belli konulara farklı bakış açılarından ele alırlar. Örgüt kuramı alanında çok farklı paradigmaların bulunması ve paradigma savaşları olarak da hem olumlu hem olumsuz yönlerine dikkat çekmektedir. Paradigma tartışmaları araştırmacıların benimsediği ontoloji ve epistemonik tutumlar kaynaklanmıştır. Ontoloji, yani varlık bizim gibi bağımsız insanlar. Ontolojik açıdan birbirine zıt iki farklı tutum bulunur. Gerçekçilik ve nominalizm. Gerçekçilik insanın bağımsız gerçekliğinin var olduğu nominalizm ise insandan bağımsız bir gerçekliğin bulunmadığını kabul etmektedir. Yine de bazı örgüt kuramları ise epistemolojide felsefi bir disiplindir. Yine bir birine zıt iki düşünce pozitivizm ve anti pozitivizmdir.

Bilimcilik-Yönetimcilik Tartışması; Örgütsel konuları araştıran örgüt ve yönetim araştırmalarının niyetinin ne olduğuyla ilgili bir sosyal bilim alanıdır. Yönetim bilimi bu dönemde bilimcilik ve yönetimcilik olarak iki kavramda şekillenmiştir. Bu kavramlar diğerlerine göre  zıt değil uyum içinde gelişim gösterdiyse de ileriki yıllarda iki ayrı araştırma kaynağı olmuştur.

Analiz Düzeyleri Açısından Örgüt Kuramları

Örgüt kuramları genellikle makro düzeyde çalışma alanları olsa da bu daha çok üretilen bilginin hedefi anlamında bir makro düzey ifade eder. Örgüt kuramları alanında örgüt, örgütler arası ve örgütler üstü analiz düzeyi temel alınmaktadır. Örgütelr arası analiz düzeyi örgütün diğer örgütlerle ilişkilerinin analizini kapsar. Örgütler üstü örgüt incelemeleri de örgüt topluluklarının ve kümelerinin kendine özgü unsurları ilgilendirir.

 

 

Örgüt-Çevre İlişkileri Açısından Örgüt Kuramları

Örgüt kuramları genel olarak çevrenin örgüt üzerindeki etkisinin ortaya çıktığı bir gerçektir. Bunun sebebi üretilen yönetim bilgisine hüviyet kazandırma çabalarıdır. Örgütsel ekolojide çevreye uyum sağlama çabalarında bulunmalarına rağmen çevrenin tek belirleyici olduğu kabul edilir.

Dayanıklı Paradigmalar Açısından Örgüt Kuramları

Paradigmalar örgüt kuramlarının felsefi temelini oluşturmaktadır. Örgüt kuramının tarihsel gelişiminde ilk sırada yer alan koşul bağımlılık kuramı gerçekçi bir ontoloji ve pizitivist bir epistemolojiyi temel almaktadır. Paradigma tartışmalarının temelinde Avrupa ve Amerika arasındaki felsefi görüş arılıkları yatmaktadır.

Araştırma Niyetleri Açısından Örgüt Kuramları

Örgüt kuramlarının klasik ve neoklasik dönemlerde yapılan çalışmaların en temel özelliği bilgi üretimini araştırmanın hedefidir. 

DERS ÖZETİNİN TAMAMINI VE DAHA FAZLASINI ONLİNE SİPARİŞ VERMEK İÇİN AÖF ÇIKMIŞ SORULAR

Yukarıya Git