İşlem yapılıyor, lütfen bekleyin...

Hizmette 10+ Yıl ve binlerce müşteri memnuniyeti... | %100 doğru kaynak | %100 memnuniyet | %100 mezuniyet |

Netsorular.com
MEİ202U-HABER TÜRLERİ
MEİ202U-HABER TÜRLERİ DERSİNİN 1. ÜNİTE DERS ÖZETİ

BÖLÜM 1

 

HABER TÜRLERİ

 

Habercilikte Uzmanlaşma ve Tematik Ayrımlar

Gazetecilik mesleğinin temel hareket noktasını haber oluşturmaktadır ve her şey bu haberin etrafında şekillenmektedir. Haberlerin yorumlanması, basılı ya da sesli görüntülü yayın araçları için görüntülenmesi, tasarımı, kurgusu, yayını, arşivi, basımı, dağıtımı gibi tüm profesyonel üretim ve işlem aşamaları haberin etrafında dönmektedir.

      Habercilik mesleğinin icracılarına Gazeteci denilmiş, bunu yapan iş kolu da Gazetecilik olarak nitelendirilerek, meslek halini almıştır.

     Gazeteler, 17. yüzyıldan itibaren ticaret ve siyaset mecrasının en önemli iletişim araçlarından biri haline gelmiştir. Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen büyük teknolojik gelişmeler sayesinde uluslararası bir düzeye tırmanmıştır.

          HABERDE TEMATİK AYRIMLAŞMA VE GAZETECİLİKTE UZMANLAŞMA

 

Ülkelerdeki gazeteci sayısı artarken, enformasyon trafiği hız kazanmış, böylelikle de alıcı - verici sayısı katlanmıştır. . Hızın öneminin giderek artması, hata riskini en aza indirme gerekliliğinin yanı sıra çalışma alanlarının her geçen gün çeşitlenmesi, gazetecilikte uzmanlaşmayı gerektirir olmuştur. Habercilikteki uzmanlaşma, haberciliğin tematik olarak sınıflandırılması şeklinde gerçekleşmiştir

Günümüzün kalabalık, yoğun ve hız gerektiren dünyasında, mesleğin uygulamaları farklı temalarda derinleşmeyi ve uzmanlaşmayı zorunlu hale getirmektedir.

 

Haberin böylesine karmaşıklaşması ve herhangi bir tema üzerinde uzman olunmadığı sürece başarılı olma şansının azalması, uzmanlaşmayı zorunlu kılmıştır ama bu uzmanlaşma alanlarını da özellikle gelişen sosyal, kültürel, ekonomik ve siyasal koşullar ile uluslararası toplumun yoğunlaşma alanları belirlemiştir. Bu çerçevede haber temalarına göre ortaya çıkan en temel gazetecilik uzmanlaşma alanları şunlar olmuştur:

  • Uluslararası Habercilik
  • Ekonomi Haberciliği
  • Politika Haberciliği
  • Polis–Adliye Haberciliği
  • Kültür Sanat Haberciliği
  • Magazin Haberciliği
  • Spor Haberciliği

Bu temel haber alanlarına ek olarak son yıllarda, sağlık, eğitim ve bilgi teknolojisine yönelik haber alanlarında da uzmanlaşma eğilimi başlamıştır.

Gazetecilik eğitimi üzerine her ülkenin belirlediği sistem farklılık arz etmektedir. Bu alanda iki farklı görüş mevcuttur. Bunlardan birincisi tamamlayıcı, ikincisi ise hazırlayıcı öğretim sistemidir. Hollanda ile Danimarka gibi ülkeler tamamlayıcı eğitim sistemini seçmiş ve haftanın belirli günleri kurslar düzenleyerek çalışan gazetecilerin eğitimlerini bu şekilde sağlamışlardır. Amerika Birleşik Devletleri, Sovyetler Birliği, Almanya, Norveç, Polonya, İtalya, Fransa ve Türkiye'de ise hazırlayıcı eğitim öğretim sistemi tercih edilerek, öğretim, okullar, fakülteler, enstitüler ya da akademiler kanalıyla yapılmaktadır.

 

GAZETECİNİN HABERE ERİŞİMİ

     Gazeteci; basın özgürlüğünü, halkın doğru haber alma, bilgi edinme hakkı adına dürüst biçimde kullanmalı, her türlü sansürle mücadele etmeli, halkı da bu yönde bilgilendirmelidir.

Basın özgürlüğü halkın haber alma ve bilgilenme özgürlüğüdür. Diğer deyişle halka ait olan bir özgürlük alanıdır. Gazeteci habere ve bilgiye ulaşma özgürlüğünü kişisel anlamda değil, halk adına kullanır.Basın özgürlüğü gazeteciye sağlanmış bir dokunulmazlık alanı değildir.

Ancak, gazetecinin doğru bilgiye ve habere erişiminin hiçbir engelleme olmaksızın, bağımsızlığını, tarafsızlığını zedelemeden, mesleki ilke ve değerlere ters düşmeden ya da düşmek zorunda kalmadan ulaşma hakkı da basın özgürlüğünün gereğidir.

Basın, kuvvetler ayrımı ilkesine göre birbirinden ayrı yasama, yürütme ve yargı güçlerinden sonra bir dördüncü kuvvet olarak kabul edilmektedir.Bu özelliğiyle de halkın olup bitenler hakkında tam ve doğru biçimde bilgilendirilmesini sağlar.

Basında yaşanan ya da yaşanabilecek tekelleşme, haberciliği ve habercilikte uzmanlaşmayı sınırlayan bir meseledir. Basının tekelleşmesi ile gazetecinin elinden özgür haber yapma yetkisi alınmakta, taraflı ve belirli çıkar odaklarının güdümüne girilmiş bir habercilik olgusu ortaya çıkabilmektedir. Tekelleşme döneminin başlamasıyla, gazete yönetimleri gelenekleri zorlamaya kalkmış, güçlendikleri oranda kendi tercihlerine öncelik vermeye başlamıştır.

 

HABERCİLİKTE UZMANLAŞMANIN EKONOMİK KOŞULLARI GEREĞİ KURUMSALLAŞMAYA DUYULAN İHTİYAÇ

Haberin hız gerektiren bir ürün olmasının yanısıra, neredeyse artık herkesin ve her etkinliğin bir haber konusu ve kaynağı haline dönüşmüş olması, herkesin haber olma çabası ve kendini haberle ifade eder hale gelmesi de haberi kolay ulaşılır ama pahalı bir ürün haline getirmiştir.Bugün, dünyanın en kolay ve ucuz ulaşılabilen araçları kitle iletişim araçlarıdır ama bu araçların günlük üretim yapmak zorunda oldukları ve ömrü yalnızca bir gün süren ürünü olan haber de dünyanın en pahalı ürünlerinden biri olmuştur.

Günümüzde artık kitle iletişimi, haber kaynağına ulaşım, haberleştirme ve basılı ya da görsel olarak bu haberi kitlelerle buluşturma süreci; büyük yatırımı, güçlü bir finansı, her anlamda geniş olanakları, ciddi bir bilgi birikimini, sektörler arası alışverişi, uzmanlaşmayı ve doğal olarak yetişmiş nitelikli elemanı gerektirmektedir.

Tüm bunlar daha en başta güçlü bir kurumsal yapıyı gerekli kılmaktadır. Kurumsallaşmamış, bunu başaramamış ya da kurumsallaşma yönünde gerekli adımları ve yatırımları yapmamış kuruluşların, medya sektöründe başarılı olma şansları hergeçen gün daha da imkânsız hale gelmektedir.

Öte yandan haberciliğin ve medyadaki kurumsallaşmaların önündeki en temel sorunlardan birini de tekelleşmeler oluşturmaktadır.Basit bir özetle ifade etmek gerekirse,ülkedeki kitle iletişim araçlarının bir ya da birkaç sermayeler elinde toplanması tekelleşme olarak kabul edilmektedir.Tekelleşmelerin, özgür ve tarafsız habercilik, haberde doğru ve tüm unsurlara erişim ve bağımsız habercilik için önemli bir tehdit olduğu, çok sesliliği ortadan kaldırdığı ve çalışanların iş koşulları üzerinde olumsuz etki yarattığı kabul edilmektedir.

HABERCİLİKTE UZMANLAŞMANIN ÖRGÜTSEL BOYUTU

 

Günümüzde, gazetecilik meslek örgütleri kendi içlerinde fazlasıyla ve gereksizce bölünmüş olmakla birlikte halen varlıklarını sürdürmektedir ve özellikle son zamanlarda habercilikte yaşanan tematik ayrımlaşmanın ve uzmanlaşmanın da etkisiyle, bu yeni temalar çerçevesinde yeniden dernekleşmeye başlamışlardır.

 

Bu çerçevede halihazırda Türkiye’de 16 adet gazetecilik örgütü bulunmaktadır. Bunları sırasıyla şöyle ele almamız mümkündür:

 

  • Türkiye Gazeteciler Federasyonu (TGF)
  • Türkiye Gazeteciler Sendikası
  • Ekonomi Muhabirleri Derneği
  • Ekonomi Gazetecileri Derneği
  • Kültür Turizm ve Çevre Gazetecileri Derneği
  • Türkiye Spor Yazarları ve Spor Kulübü Derneği (TSYD)
  • Turizm Yazarları ve Gazetecileri Derneği
  • Enerji Gazetecileri ve Medya Derneği
  • Eğitim ve Sağlık Muhabirleri Derneği
  • Magazin Gazetecileri Derneği
  • Haberciler Derneği
  • Çağdaş Gazeteciler Derneği
  • Türkiye Gazeteciler Cemiyeti
  • Foto Muhabirleri Derneği
  • Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı
  • Basın Konseyi

​DERS ÖZETİNİN TAMAMINI VE DAHA FAZLASINI ONLİNE SİPARİŞ VERMEK İÇİN AÖF ÇIKMIŞ SORULAR

Yukarıya Git